تفسیرتطبیقی روایی و چالش‌های فراروی مفسران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار جامعه المصطفی العالمیه، رشته تفسیر تطبیقی، ایران، قم، مجتمع آموزش عالی امام خمینی، مدرسه عالی تفسیر و علوم قرآن.

چکیده

روایات تفسیری فریقین، منبعی مهم برای کشف مدلول ظاهری و مراد جدّی خدای سبحان در آیات قرآن کریم است. این منبع مهم، پیوسته نیازمند اعتبارسنجی بیرونی و نیز تحلیل دقیق مُفاد درونی است. در این میان، تفسیر روایی تطبیقی، عهده‌دار بررسی صدوری و سندی روایات تفسیری فریقین و نیز تحلیل محتوا و بیان کارکردهای آن‌ها در تفسیر آیات است، تا افزون بر اثبات اصالت روایات و استناد آن‌ها به اهل بیت (علیهم السلام) نقش روایات فریقین در کشف لایه‌های مفهومی و مصداقی آیات روشن گردد. مسئله اصلی در این پژوهش، تبیین چالش‌های گوناگون فراروی مفسران در تفسیر روایی تطبیقی با روش گردآوری کتابخانه‌ای و روش پردازش توصیفی-تحلیلی است. بر اساس یافته‌های تحقیق، تفسیر روایی تطبیقی در بخش گردآوری روایات فریقین با چالش‌هایی روبه‌روست، نظیر: کمبود روایات تفسیری؛ رویکرد اخباری‌گری، آمیختگی حدیث با تفسیر و وجود روایات تکراری و هم‌مضمون. همچنین حذف و ضعف اسناد روایات، رویکرد افراطی و تفریطی در اعتبارسنجی سندی و نیز بسندگی به بررسی سندی در اعباریخشی یا تضعیف روایات، مهم‌ترین چالش‌های تفسیر روایی تطبیقی در بخش بررسی صدوری روایات هستند. چالش‌های تفسیر روایی تطبیقی در بخش تحلیل دلالی و متنی روایات فریقین نیز عبارت‌اند از: رخنه افکار انحرافی در روایات، آسیب‌های احتمالی در نقل متن روایات، رخنه روایات اهل تسنن در منابع شیعی، رویکرد افراطی و تفریطی در تحلیل دلالی و بی‌توجهی به جهات صدوری روایات.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative narrative interpretation and the challenges facing interpreters

نویسنده [English]

  • ابراهیمی Ebrahimi
Assistant Professor of Al-Mustafa International University Iran - Qom -Imam Khomeini Higher Education Center
چکیده [English]

Challenges of narrative interpretation

کلیدواژه‌ها [English]

  • explanatory narratives
  • narrative interpretation
  • comparative narrative interpretation
  • Challenges of comparative narrative interpretation