بررسی دلالت الفاظ آیه پانزدهم احقاف در تفاسیر فریقین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

چکیده

برخی مفسران شیعه به خصوص تفاسیر روایی، در ذیل تفسیر آیه پانزده سوره احقاف روایاتی در خصوص چگونگی تولد امام حسین (ع) نقل کرده‌اند که توجه به آنها باعث ایجاد دو دیدگاه تفسیری در مورد این آیه شده است. دیدگاهی که قول مشهور مفسران است و مراد آیه را عموم لفظ آن می‌داند و دیدگاه دیگری که با توجه به روایات مذکور، مراد آیه را در خصوص شخص امام حسین(ع) معرفی می‌کند. پرسش اصلی این تحقیق این‌که آیا معنای واژه «الانسان» در آیه پانزده بر امام حسین(ع) تطبیق می‌کند؟ این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای صورت پذیرفته است. در این مقاله ضمن بررسی این روایات، ادله دیدگاه‌های مفسران شیعه و اهل سنت بررسی شده است. واژگان و معانی عبارات آیه پانزده و شانزده سوره احقاف دلالت بر عموم دارد و مراد از واژه «الانسان» جنس انسان است. ارتباط روایات حوادث بارداری و تولد امام حسین (ع) با آیه پانزده سوره احقاف از سنخ تطبیق و مصداق اتم آیه است. نتیجه جمع دو دیدگاه می‌شود این که عمومیت حکم آیه پانزده پابرجاست و روایات در خصوص تولد امام حسین(ع)، از مقوله جری و تطبیق و مصداق آیه است. همچنین دیدگاه برخی مفسران اهل سنت، در تطبیق دلالت آیه پانزده سوره احقاف بر خلیفه اول مطرح شده است و ادله برخی دیگر از مفسران اهل سنت بر رد این دلایل شرح داده شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Examining the meaning of the words of the fifteenth verse of Al-Ahqaf in the interpretations of the sects

نویسندگان [English]

  • mehdi Hayati 1
  • Ghodsia poraghbal 2
1 Assistant Professor Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Ph.D. student of Quran and Hadith Studies, Ilam University, Ilam, Iran.
چکیده [English]

Some Shiite commentators

کلیدواژه‌ها [English]

  • Verse 15 of Ahqaf
  • the meaning of the words
  • the duration of pregnancy
  • Imam Hussein (AS)
  • تاریخ دریافت: 03 خرداد 1404
  • تاریخ بازنگری: 02 تیر 1404
  • تاریخ پذیرش: 16 مهر 1404
  • تاریخ اولین انتشار: 16 مهر 1404